Afbeeldingsbestanden

Inleiding

digiKam maakt gebruik van een aantal bibliotheken en ondersteunende pakketten om afbeeldingsformaten te laden en op te slaan. Welke afbeeldingsformaten beschikbaar zijn is afhankelijk van de beschikbaarheid van deze bibliotheken op uw systeem en, in zeldzame gevallen, ook van de wijze waarop deze zijn gecompileerd. Op de meeste Linux-distributies kunt u in digiKam een groot aantal afbeeldingsformaten gebruiken.

Deze afhankelijkheid van andere bibliotheken betekent dat het niet mogelijk is om een definitieve lijst van alle beschikbare formaten op uw systeem weer te geven. JPEG, PNG en TIFF moeten in ieder geval wel beschikbaar zijn.

digiKam geeft alleen bestanden weer in formaten die het begrijpt. Het doet dit door te kijken naar de extensie van de bestanden en deze te vergelijken met een vooraf gedefinieerde lijst. Als de bestandsextensie in de lijst van digiKam voor komt zal het bestand in de afbeeldingsweergave getoond worden, tenminste als de betreffende bibliotheek is geïnstalleerd. U kunt de lijst met bestandsextensies, die digiKam accepteert, zelf wijzigen. Zie deze sectie Configuratie voor meer details.

Bijna alle digitale camera’s slaan de foto’s op in een van deze twee formaten: JPEG of RAW. Veel camera’s laten u kiezen welke van deze formaten te gebruiken. Een volledige beschrijving van deze formaten kunt u vinden in de Wikipedia. digiKam ondersteunt beide formaten.

Afbeeldingscompressie

Afbeeldingscompressie is het toepassen van gegevens-compressie-schema’s op digitale afbeeldingen. Dit wordt bereikt door het aantal repeterende datablokken te reduceren, zodat de opslag en transport efficiënter geschiedt.

Afbeeldingen kunnen zonder verlies (lossless) of verliesgevend (lossy) worden gecomprimeerd. Compressie zonder verlies heeft altijd de voorkeur vanwege de hoge kwaliteit die behouden blijft tijdens het toepassen van wijzigingen, zoals bijsnijden, grootte wijzigen, kleurcorrecties, etc. Dit is omdat verliesgevende compressiemethoden, in het bijzonder wanneer er lage bitrates worden gebruikt, compressie-artefacten (blokkerige weergave van details) veroorzaken. Verliesgevende methoden zijn geschikt voor natuurlijke afbeeldingen, zoals foto’s in toepassingen waar geringe (soms niet waarneembaar) verlies aan kwaliteit acceptabel is om een substantiële vermindering van de grootte van het bestand te bewerkstelligen. Verliesgevende compressie is goed voor het publiceren van foto’s op het internet.

JPEG

Joint Photographic Experts Group is een gecomprimeerd formaat, dat een deel van de beeldkwaliteit opgeeft om het bestand klein te houden. In feite slaan de meeste camera’s hun beelden op in dit formaat tenzij u anders aangeeft. Een JPEG-beeld wordt opgeslagen met behulp van compressie met verlies en je kunt de mate van compressie variëren. Dit stelt u in staat om te kiezen tussen lagere compressie en een hogere beeldkwaliteit of hogere compressie en een slechtere kwaliteit. De enige reden om een hogere compressie te kiezen is dat het kleinere bestanden oplevert, zodat u meer foto’s kunt opslaan en het gemakkelijker is om ze via e-mail te versturen of op het web te plaatsen. De meeste camera’s geven je twee of drie gelijkwaardige keuzes, goed, beter, best hoewel de gebruikte namen kunnen verschillen.

JPEG 2000

JPEG 2000 is een verbetering bedoeld om het oudere JPEG te vervangen, door de JPEG-commissie in 2000. Het biedt bij dezelfde compressieverhouding een beter (gladder) resultaat dan JPEG. De 2000-versie beschikt over de mogelijkheid van verliesloos indien dit wordt ingesteld. Het ondersteunt metagegevens en 12 bits kleurdiepte.

TIFF

Tagged Image File Format wordt algemeen aanvaard en breed ondersteund als beeldformaat. Gewoonlijk kan TIFF door de camera worden opgeslagen in niet gecomprimeerde vorm of met behulp van een compressie-algoritme zonder verlies (deflate). Het handhaaft een hogere beeldkwaliteit maar ten koste van veel grotere bestanden. Sommige camera’s laten toe dat u uw beelden in dat formaat opslaat en het is een populaire vorm vanwege het compressiealgoritme zonder verlies. Het probleem is dat het formaat door zoveel mensen is veranderd dat er nu 50 of meer varianten zijn die niet allen door alle programma’s worden herkend.

PNG

Portable Network Graphics is een afbeeldingsformaat dat werd ontwikkeld als vervanger voor een aantal oudere, in de jaren 1990 op grote schaal gebruikte, afbeeldingsbestandsformaten. Het is een verliesloos formaat zoals TIFF, maar het is veel compacter en bespaart schijfruimte. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat je camera PNG ondersteund, zetten sommige mensen hun beelden om naar PNG zodra ze die op hun computer op slaan. In tegenstelling tot JPEG, verliezen PNG-afbeeldingen niet, na elke bewerking, aan kwaliteit in het fotobewerkingsprogramma. digiKam biedt volledige ondersteuning voor PNG-afbeeldingen. De takenwachtrijbeheerder kan in één stap een partij beelden omzetten van een ondersteund formaat naar PNG (en andere formaten).

PNG is een uitbreidbaar bestandsformaat voor zonder verlies, overdraagbare, goed gecomprimeerde opslag van rasterafbeeldingen. PNG levert een patentvrije vervanging voor GIF en kan ook de meeste toepassingen van TIFF vervangen. PNG is ontworpen om goed te werken in online weergavetoepassingen, zoals het World Wide Web. Het is dus een volledig te streamen formaat met de mogelijkheid voor progressieve weergave. Daarnaast kan PNG gamma en kleur-gegevens opslaan voor verbeterde kleurovereenkomst op heterogene platformen. PNG biedt ondersteuning voor 8- en 16-bits / kleuren /pixeldiepte. Het is het ideale formaat voor het archiveren van uw foto’s.

PGF

Progressief grafisch bestand een ander niet zo bekend, maar open afbeeldingsbestandsformaat Wavelet-gebaseerd, staat het zowel verliesloos als datacompressie met verlies toe PGF is goed te vergelijken met JPEG 2000, maar het werd meer ontwikkeld voor snelheid (compressie / decompressie) dan voor de kwaliteit van de compressieverhouding. Bij dezelfde bestandsgrootte ziet een PGF-bestand er beduidend beter uit dan een JPEG, terwijl het ook erg goed is bij progressieve weergave. Het is daarom zeer geschikt archiveren van foto’s digiKam gebruikt dit formaat in de database om miniaturen op te slaan.

WEBP

Web Photo is een bestandsformaat ontwikkeld door Google bedoeld als een vervanger voor JPEG, PNG en GIF bestandsformaten voor gebruik in het internet. Het ondersteunt zowel compressie met als zonder verlies evenals animatie en alfa transparantie. Het ondersteunt metagegevens maar kleurendiepte is beperkt tot 8 bits. WebP is voor het eerst door Google aangekondigd in 2010 en produceert bestanden die kleiner zijn dan JPEG-bestanden voor vergelijkbare afbeeldingskwaliteit.

HEIF

High Efficiency Image File Format is een containerformaat geïntroduceerd in 2015 voor het opslaan van individuele digitale afbeeldingen en afbeelding-sequenties. De standaard dekt multimediabestanden die ook andere media-streams omvatten, zoals getimede tekst, geluid en video. HEIF kan afbeeldingen gecodeerd met meerdere coderingsformaten opslaan, bijvoorbeeld zowel SDR als HDR afbeeldingen. HEVC is een afbeelding en video coderingsformaat en de standaard afbeeldingscodec gebruikt met HEIF. HEIF-bestanden die HEVC-gecodeerde afbeeldingen bevatten zijn ook bekend als HEIC-bestanden. Zulke bestanden vereisen minder opslagruimte dan de gelijke kwaliteit JPEG. HEIF ondersteunt 12 bits kleurdiepte en metagegevens. Dit formaat is geadopteerd in 2017 om afbeeldingen op te slaan in Apple apparaten.

AVIF

AV1 Image File Format is een open, afbeeldingsbestandsformaatspecificatie zonder kosten geïntroduceerd in 2019 voor opslag van afbeeldingen of afbeeldingen-sequenties gecomprimeerd met AV1 in het HEIF-containerformaat. Het concurreert met HEIC, die hetzelfde containerformaat gebruikt gebouwd op ISOBMFF, maar HEVC voor compressie. AVIF toont betere compressie-efficiëntie dan JPEG evenals beter behoud van detail, minder blokkerende artifacts en minder kleurbloeding rond harde randen in composities van natuurlijke afbeeldingen, tekst en grafieken. AVIF ondersteunt 12 bits kleurdiepte en metagegevens.

JXL

JPEG XL is een raster-grafisch bestandsformaat zonder kosten dat zowel compressie met als zonder verlies ondersteunt. Het is ontworpen om betere prestaties te leveren dan bestaande rasterformaten en dus hun universele vervanging vormt. JPEG XL is speciaal geoptimaliseerd voor snel reagerende webomgevingen, zodat inhoud goed wordt weergegeven op een brede reeks apparaten. Bovendien omvat het verschillende functies die helpen met de overgang van het verouderde JPEG-formaat. JPEG XL is geïntroduceerd aan het eind van 2020. JPEG XL ondersteunt 16 bits kleurdiepte en metagegevens.

Notitie

Digitale stilstaande afbeeldingsformaten ondersteuning wordt geleverd door Lader-plug-ins van digiKam. U kunt een lijst met beschikbare plug-ins zien in de sectie Plug-ins/Afbeeldingsladers uit de dialoog Instellingen.

De lijst mat laders van afbeeldingen uit de instellingendialoog van digiKam

RAW

Sommige, meestal dure, camera’s bieden de mogelijkheid om de afbeeldingen in een rauwformaat (RAW format) op te slaan. RAW is niet een afbeeldingsstandaard. Elke camera heeft zijn eigen opmaak. RAW-afbeeldingen bevatten alle gegevens die direct zijn genomen van de afbeeldingssensor van de camera, voordat de software in de camera filters toepast, zoals balans, scherpheid, etc. Door afbeeldingen in een RAW-formaat op te slaan kunt u achteraf de instellingen, zoals de witbalans, wijzigen. De meeste professionele fotografen gebruiken RAW-afbeeldingen omdat deze hun de meeste flexibiliteit bieden. Het nadeel is dat dit soort afbeeldingen erg groot zijn.

Als u meer wilt leren over RAW-afbeeldingenformaat bezoek dan de erg hulpvolle gidsen Wikipedia en Cambridge in Colour. U kunt afbeeldingen in RAW-formaat converteren in JPEG, PNG or TIFF in digiKam met de Afbeeldingsbewerker of de Takenwachtrijbeheerder.

digiKam ondersteunt alleen RAW afbeeldingen laden, het vertrouwt op de Libraw-bibliotheek <https://wwwlibraworg> die in de kern van digiKam is ingebouwd en wat meer dan 1000 RAW-bestandsformaten ondersteunt. De volgende tabel toont een kort overzicht van RAW-bestanden van camera’s ondersteund door digiKam:

RAW-afbeeldingsformaat	Beschrijving
CRW, CR2, CR3	Canon digital camera
NEF, NRW	Nikon digital camera
ORF, ORI	Olympus digital camera
RAF	Fuji digital camera RAW-bestandsformaat
RWL	Leica camera RAW-bestandsformaat
PEF, PTX	Pentax digital camera
X3F	Sigma digital camera
DCR, KDC, DC2, K25	Kodak digital camera
SRF, SR2, ARW, MRW, MDC	Sony/Minolta digitale camera RAW-bestandsformaat
RAW	Panasonic, Casio, Leica digital camera
DNG (CS1, HDR)	Adobe RAW-bestandsformaat (digitaal negatief), Apple ProRAW
BAY	Casio RAW (Bayer)
ERF	Epson digitale camera RAW-bestandsformaat
FFF, 3FR	Imacon/Hasselblad RAW-formaat
RW2	Panasonic RAW-bestandsformaat
IIQ, CAP	Phase One digitale camera Raw-afbeeldingsformaat
RDC	Ricoh RAW-formaat

Als u wilt weten of RAW-bestand van uw camera door digiKam wordt ondersteund, ga naar de dialoog Help ‣ Ondersteunde RAW-camera’s voor details.

Lijst met RAW-cameraformaten ondersteund in digiKam

Andere formaten

digiKam is afhankelijk van ImageMagick om exotische fotobestanden te ondersteunen wanneer andere modulen falen om het bestand te laden. Dit is het geval voor FITS astro-photo, JBIG, PhotoCD, FLIF, BPG, etc.

Notitie

We bevelen ook het lezen van het hoofdstuk over de bestandsformaten gebruikt voor lange termijn archivering, uit de sectie Digital Asset Management in deze handleiding aan.